Onderzoek naar duurzame toepassingen van vlas en lijnzaadolie

Stichting Stadslandbouw en Vlasmanifestatie hebben afdeling Chemie van Saxion de opdracht gegeven om lijnzaadolie en vlas om te zetten in zeep en papier. Student Bram Laarhuis, heeft dit project op zich genomen en onderzocht of dit mogelijk is.

Wilt u zijn verslag in pdf-formaat ontvangen? Mailt u ons dan: info@vlasmanifestatie.nl

Duurzaamheid, of het duurzaam gebruik maken van materialen. Dit is een onderwerp dat de laatste jaren een steeds belangrijkere rol speelt in de samenleving. Om er voor te zorgen dat de behoeftes van toekomstige generaties niet in gevaar worden gebracht, dient men beter op het gebruik van materialen te letten. Zo dienen materialen die uitgeput raken tijdig te worden vervangen door een alternatief. Ook speelt duurzaamheid een rol bij het vervangen van niet milieuvriendelijke materialen of processen. Dit project staat dan ook in het kader van duurzaamheid.

Dit project is in opdracht van de stichting “Vlasmanifestatie” uit Enschede in samenwerking met de stadslandbouw in Goor. De vlasmanifestatie, die in 2010 is opgericht, streeft naar een grotere bekendheid van vlas en haar veelzijdige toepassingen. Hierbij is het doel van de stichting dat vlas leidt tot een positieve impuls voor landbouw en industrie. De stichting legt de focus op drie onderwerpen; Innovatie, Educatie en Duurzaamheid. Vlas is een “vergeten” gewas sinds de komst van katoen, maar nu duurzaamheid steeds belangrijker word, treedt vlas steeds meer op de voorgrond.

In dit project wordt gekeken naar lijnzaadolie als basis voor zeep, en vlas als basis voor papier. Hierbij is het streven naar een zeep met een goed uiterlijk en aroma dat verkocht kan worden in een verpakking van papier op basis van vlas.

Stapsgewijze uitleg

1. Zuiveren van de lijnzaadolie
Door bentoniet, een kleisoort met absorberende eigenschappen, toe te voegen aan de ongezuiverde lijnzaadolie en dit vervolgens te verwarmen kan deze olie gezuiverd worden. Bentoniet absorbeert de onzuiverheden in de olie en kan daarna gefiltreerd worden.

2. Onderdrukking van de geur
Deze stap is niet noodzakelijk om zeep te maken, maar lijnzaadolie heeft een sterke kenmerkende geur die voor bepaalde toepassingen ongewenst kan zijn. Door de gezuiverde lijnzaadolie in een erlenmeyer over te brengen en hier gedurende 12 uur een luchtstroom langsheen te laten blazen, is de intensiteit van de geur minder geworden.

3. Zeepproductie
Tot slot is de zeep geproduceerd door de olie, NaOH en water volgens de volgende verhouding aan elkaar toe te voegen; olie:NaOH:water = 1000:136:317 (grammen).

Onderzoeker en auteur: Bram Laarhuis